'Halam öldü mirasçı olabilir miyim?' soruna cevap olarak google neden beni yönlendirdi bilmiyorum ama adamım doğru yerdesin. Gerçi sen çoktan paranı ya da havanı almışsındır fakat diğer mirasbekleyiciler için amme hizmetinde bulunalım ve bu soruya bir cevap arayalım.
Şimdi halanın yazılı bir vasiyetnamesi varsa öncelikle ona bakılır. Ülkemizde yaşayan halalar tarfından pek tercih edilmeyen bu sistemi daha sonra değinmek üzere bir kenara bırakıyorum.
Eğer halanın vasiyetnamesi yoksa yasal mirasçılık dediğimiz durum ortaya çıkar. Yasal mirasçılık kişinin kan hısımlarının mirasçı olmasıdır. Ölenin akrabaları zümre dediğimiz belirli sınıflara ayrılır. Bu sınıflar belli oranda ve belli bir sıraya göre mirasçı olabilirler. Türk hukukunda 3. zümreye kadar akrabaların mirasçı olması mümkündür. Eğer 4. zümredeysen mirasçı olamazsın. Bunu yanısıra zümreler birarada da mirasçı olamaz. Öncelikle 1. zümrede biri var mı diye bakılır, eğer varsa miras bu zümredekiler belirli oranlara göre paylaşır. 1. zümrede mirasçı varsa 2. ve 3. zümre bir şey alamaz. Eğer 1. zümrede hiç kimse yoksa miras 2. zümreye geçer, orada varolanlar mirası paylaşırlar. 2. zümrede mirasçı varsa 3. zümredekiler ofsayta düşer ve pay alamazlar. Eğer 2. zümrede de hiç kimse yoksa miras 3. zümreye geçer ve oradakiler mirası paylaşır. Hadi diyelim bu garip mirasçının 1., 2. ve 3. zümrede mirasçısı yok, miras hukuku gereği miras 4. zümreye geçmez. İşte tam bu noktada devlet baba ortaya çıkar, bu adam sahipsüz değüldür der, önce cenazeyi kimsesizler mezarlığına defneder sonra da mirasını cebine...1. zümre, 2. zümre deyip duruyoruz ama nedir bu zümre? Zümre dediğimiz şey mirasbırakanın( yani mevtanın) akrabalarının belli bir düzene göre sınıflandırılmış hali. Soyağacı gibi bir şey. 1. zümre mirasbırakanın altsoyudur: çocukları, torunları, torun çocukları, torunun torunu, onun börtüsü, onun böceği...
Eğer mirasbırakanın bir çocuğu varsa bizim yeğen mirastan pay alamaz. İşte çocuğun çocuğu, torunun çocuğu vb. varsa da pay alamaz. Tamam mı yeğen?
Eğer bu halanın hiçbir çocuğu, torunu vb. yoksa yani 1. zümre mirasçısı yoksa miras 2. zümreye geçer. 2. zümrede kimler var bakalım? Ana, baba, kardeşler, yeğenler, yeğen çocukları... Ahanda bir yeğen lafı geçti diye bizim yeğen sevinmeye başlayabilir. Ancak başka bir miras hukuku ilkesine göre (zümre başlarının önceliği ilişkisi) eğer anne VE baba hayatta ise sen pay alamazsın yeğen. Burada VE kısmı önemli çünkü eğer anne ve babadan yalnızca biri yaşıyorsa gene pay alma imkanı doğar. Tabi bazı başka ölümlere de gerek var.
3.zümreye girmeyeyim çünkü bizim 2. zümrede en az 1 mirasçımız yani yeğen var. Kısaca değinecek olursak 3. zümrede de büyükanneler, büyükbabalar, amcalari teyzeler, halalar, dayılar, kuzenler vb. var.
Şimdi durumu somutlaştırmak için bir kurpratik tasarlayalım:
Ali ve Ayşe evliler. Bunların Ferhat, Mecnun ve Şehrazat adında 3 çocukları var. Ferhat ise Şirin ile evli. Bunların ise Yavuz, Sultan ve Selim adında 3 çocukları var. Mecnun ise bilindiğ üzere Leyla ile evli ve onları da Fatih, Mehmet ve Avni adında 3 çocukları var. Şehrazat ise Onur ile evli ( Şehriyar diyeceğim sandınız demi ama ters köşeye yatırdım. Binbir Gece'ye selam olsun). Bunların ise Dünyazad, Masal ve Peri adında 3 çocukları var. Bunlar aile geleneği gibi niye sürekli 3 çocuk doğurmuşlar denilebilir. Cevap başbakan öyle istedi diye, 3 ün hikmeti ne ise artık.
Bizim ölen halamız Şehrazat. Miraz peşindeki yeğenimiz de Yavuz. Yavuz mirası nasıl alır?
Öncelikle Şehrazatın 1. zümre mirasçısı var mı ona bakılır. 1.zümre mirasçıları kim idi? Mirasbırakanın altsoyu. Yani Çocukları, torunları vb. Şehrazat'ın 1.zümre mirasçıları Dünyazad, Masal ve Peri. Bunlar ve varsa bunların çocukları, torunları falan ölmüş olmalı. Artık doğal yollarla mı ölürler, kim vurduya mı giderler bilemem. Orasını sen düşün Yavuz. Ama bilesin ki bunlardan biri bile yaşarsa sen miras alamazsın.
Doğal veya doğal olmayan yollarla 1. zümrede kimse kalmadı. O zaman ne olur? Miras 2. zümreye geçer. 2. zümrede kimler var bakalım: Ali, Ayşe, Mecnun, Ferhat, Yavuz, Sultan, Selim, Fatih, Mehmet, Avni (Amanın pek de kalabalıkmış burası). Ben az önce ne dedim? Zümre içinde öncelik vardır, eğer zümre başları yaşıyorsa (örneğimizde Ali ve Ayşe) onların altsoyları pay alamaz. Ama Ali Ve Ayşe dedim. Bunlardan biri ölmüşse ölenin payı onun altsoyuna geçer. Yani Ali ölmüşse onun payı çocuklarına, torunlarına geçer( zümre iç halefiyet ilkesi). Biz kabul edelim ki Ali de Ayşe de ölmüş. O zaman miras kime kalır? Ferhat ve Mecnun'a. Nedennnn? Zümre içi öncelik. Eğer mirasbırakana senden daha yakın biri varsa pay falan alamazsın kardeşim. Ama demokraside çare tükenmez. Eğer senin üstsoyun( anne, baba) ölmüşse sen onun yerine geçersin. Hani Ali ve Ayşe ölünce onların yerine Ferhat ve Mecnun geçmişti ya Ferhat ölmüşse onun payı çocuklarına, Mecnun ölmüşse de onun payı kendi çocuklarına geçer.
Şimdi yeğen Yavuz'un pay alması içn ortadan kaldırılacakları belirleyelim:
1. zümre mirasçıları Dünyazad, Peri, Masal
2. zümrede Ali ve/veya Ayşe, Ferhat
Eğer bunlar mirasbırakandan önce ölürse Yavuz pay alır. Yalnız diğer mirasçılarla birlikte ( Şehrazat'ın eşi Onur, yaşıyorsa Ali/Ayşe, amcası Ferhat, amcası ölmüşse çocukları Fatih, Mehmet ve Avni, ayrıca kendi kardeşleri Sultan ve Selim) pay alcağı için ulan hiç almasaydım daha iyiydi diyecek hale gelir. En iyisi biz küçük bir katliam yapalım. Şehrazat'ın ölümüne yakın anne acısıyla çocukları Dünyazad, Masal ve Peri yok oldu diyelim. Ali ve Ayşe yaşlılıktan ölsün. Amca Mecnun zaten çöle düşmüştü onu gaip ilan ederiz, çocukları Fatih, Mehmet ve Avni bu kederden ölür zaten. Sultan ve Selim'e de bir el atarsın Yavuz tüm miras sana kalır. Ancak Şehrazat ölmden önce gerçekleşmeli bu ölümler.
Ayrıca tüm bu ihtimaller Şehrazat'ın yazılı vasiyetnamesi olmamaı ihtimali üzerine kurulu. Eğer halanın bir vasiyetnamesi veya miras sözleşmesi varsa ve senin adın bu belgelerde hiç geçmiyorsa Yavuz için söylenecek tek söz kalır. Onun için de bknz. Babayı almak
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder